Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΝΟΥ: ΕΝΑΣ ΡΟΛΟΣ ΖΩΗΣ

Πρόκειται να γίνεται νονός - ά; Συγχαρητήρια για τον σπουδαίο και τιμητικό αυτό ρόλο ζωής που ετοιμάζεστε να αναλάβετε. Γιατί σπουδαίος και τιμητικός; Μα φυσικά επειδή ο κουμπάρος σας - και πιθανότατα καλύτερός σας φίλος - σας εκτιμά ειλικρινά και για αυτό σας εμπιστεύεται το πολύτιμο αγγελούδι του για πνευματικό παιδί σας.

Γιατί ρόλος ζωής; Διότι οι υποχρεώσεις του νονού δεν τελειώνουν στην εκκλησία. Κι αυτό είναι υπέροχο. Έχει διαπιστωθεί επανειλημμένα ότι πολλοί νονοί - ές που διατήρησαν συχνή επαφή με τα βαφτιστήρια τους, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα πορεία της ζωής τους.Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απ' την αρχή. Ποιές είναι οι υποχρεώσεις του νονού; 

Α) Πριν την βάφτιση: 

Βάσει της χριστιανικής πίστεως το βάφτισμα είναι το πρώτο υποχρεωτικό μυστήριο, καθώς δίνει το χρίσμα και σηματοδοτεί την είσοδο ενός νέου μέλους στο σώμα της Εκκλησίας. Ο/Η νονός -ά λοιπόν, δικαίως θεωρείται πνευματικός γονέας το νέου αυτού μέλους, με την υποχρέωση να το μυήσει στον κόσμο της θρησκείας και να το διδάξει τις χριστιανικές αρχές. Αυτό σημαίνει αυτόματα ότι ο ίδιος θα πρέπει να τις γνωρίζει και να τις ασπάζεται, να έχει πρόθεση να διατηρήσει επαφή με το παιδί, ενώ απαιτείται εάν είναι παντρεμένος -ή, να έχει τελέσει θρησκευτικό γάμο κι όχι πολιτικό. Καλό είναι επίσης να έχει έρθει σε επαφή με το βρέφος αρκετές φορές πριν την επαφή τους στην εκκλησία, ώστε να έχει συνηθίσει την παρουσία και την αγκαλιά του -ης και να ελαχιστοποιηθούν οι άβολες καταστάσεις (π.χ. κλάμα, έντονες κινήσεις με σκοπό την φυγή κ.ά.).    

Β) Κατά τη διάρκεια της βάφτισης: 

Οι γονείς του παιδιού αποφασίζουν πότε και που θα λάβει χώρα το μυστήριο, το όνομα του παιδιού, τα προσκλητήρια, τις μπομπονιέρες και τα κεράσματα, αλλά κατά τα άλλα, το μεγαλύτερο βάρος στην βάφτιση πέφτει στον νονό. Πιο συγκεκριμένα, ο νονός καλείται να αγοράσει τον βαφτιστικό σταυρό του παιδιού, τα βαφτιστικά του ρούχα και παπούτσια, τη λαμπάδα, μαρτυρικά, λαδόπανα, και τον στολισμό της κολυμπήθρας κι εκκλησίας, εφόσον αυτό επιτρέπεται. Πρέπει επίσης να έχει στα υπόψην του τα έξοδα του μυστηρίου για το τέλος της βάφτισης - δηλαδή ό,τι έχει ευχαρίστηση προς τον ιερέα που τέλεσε το μυστήριο και τον νεωκόρο, που πηγαίνουν υπέρ της εκκλησίας. Είναι λοιπόν φανερό ότι το κόστος μπορεί να ανέβει αρκετά υψηλά (κυμαίνεται από 500 - 1000€ αλλά συχνά τα ξεπερνά!), ενώ τα παζάρια κι οι εκπτώσεις στην ποιότητα δεν εκτιμώνται ιδιαίτερα, αφού πρόκειται για μια μοναδική εμπειρία ζωής του νεοφώτιστου. 

Γ) Τις μέρες που ακολουθούν από την βάφτιση: 

Μετά την βάφτιση, ο/η νονός -ά μαζί με τους γονείς του παιδιού, θα πρέπει να το πάνε 3 φορές στην εκκλησία να κοινωνήσει - είθισται 3 συνεχόμενες Κυριακές. Το παιδί πρέπει να φορά πάλι τα βαφτιστικά του και να έχει μαζί την λαμπάδα του. Το έθιμο επίσης απαιτεί το πλύσιμο τον λαδόπανων και του μωρού στη θάλασσα 3 μέρες μετά από το μυστήριο, ή εναλλακτικά το πλύσιμο του παιδιού στην μπανιέρα του σπιτιού του και την ρήψη του νερού στη θάλασσα ή σε απάτητο χώμα. 

Δ) Σε βάθος χρόνου: 

Ο/Η νονός -ά καλείται κάθε χρόνο - μέχρι την ενηλικίωση του παιδιού τουλάχιστον - να του παίρνει την λαμπάδα του για το Πάσχα κι ένα ζευγάρι παπούτσια. Αυτό όμως είναι απλά τυπικό και το λιγότερο σημαντικό. Ο ουσιαστικός ρόλος του είναι να βρίσκεται δίπλα στο παιδί και να το καθοδηγεί σε κάθε σημαντική στιγμή της ζωής του, καθώς και να του εμφυτέψει ηθικές αρχές. Άνθρωποι που απλά εμφανίζονται σε γιορτές, γενέθλια, Χριστούγεννα και Πάσχα γεμάτοι δώρα, είναι ανεπαρκείς στο ρόλο τους ως νονοί. 

Ο ρόλος του νονού είναι υπέροχος, διότι προσφέρει την μεγάλη ικανοποίηση ότι μπορείς να επηρεάσεις και να διαμορφώσεις, ως ένα βαθμό, έναν άνθρωπο από την αρχή σχεδόν της ζωής του, χωρίς απαραιτήτως να έχετε συγγένεια αίματος. Αυτό μάλιστα βαραίνει ακόμη περισσότερο, διότι οι γονείς του σε επιλέγουν για αυτό που είσαι - αντίθετα με τους συγγενείς που δεν τους επιλέγουμε. Είναι όμως κι ένας ρόλος απαιτητικός, εφόσον συνεπάγεται αφοσίωση και υπευθυνότητα σε βάθος χρόνου. Μια θετική απάντηση προς τους γονείς του βρέφους, πρέπει να δίνεται μετά από μακρά και ώριμη σκέψη, κι όχι πάνω στον αυθορμητισμό ή για να μην φανείτε αγενείς, δυσάρεστοι κλπ. Ακόμη και μια αρνητική απάντηση εκτιμηθεί πολύ περισσότερο μακροπρόθεσμα - καθώς δείχνει υπευθυνότητα κι αυτογνωσία - από μια θετική που θα περιοριστεί στις τυπικότητες της ημέρας τέλεσης του μυστηρίου.